जुम्लामा मानवका लागि हिमाली वनस्पति : जैविक विविधता र विकासका लागि दिगो व्यापार परियोजनाको उपलब्धि बारे कार्यशाला गोष्ठी सम्पन्न भएको छ। गोष्ठीमा हिमाली क्षेत्रमा हुने वनस्पतिले हिमाली जीवनको जिउने आधार हुने र दिगो व्यापारबाट मनग्ये लाभ लिन सकिने विषयमा छलफल भएको हो।

परियोजनाको परिचय र यसका उद्धेश्यहरु जानकारी गराउने, परियोजनाका मुख्य उपलब्धि तथा सिकाईहरु सरोकारवाला निकायहरुलाई जानकारी दिने तथा सरोकारवाला निकायहरुबाट सल्लाह सुझावहरू ग्रहण गरि आगामी दिनहरुमा परियोजनाको कार्यन्वयनमा समावेश गर्ने गरि गोष्ठीको आयोजना गरिएको परियोजना संयोजक विनोद चापागाईंले बताए।

‘परियोजनालाई ट्राफिक इन्टरनेश्नल मार्फत बेलायतको आर्थिक सहयोग रहेको छ। यसले हिमाली जडिबुटीहरुको दीगो संरक्षण र उपयोगबाट हिमाली जनजीवन उन्नत बनाउन सकिने र मनग्ये लाभ लिन सकिने विषयमा काम गरिरहेको छ,’ उनले भने, ‘परियोजनाको प्रमुख ध्येय जैविक विविधता र प्राकृतिक श्रोतको क्षयीकरण र अव्यवस्थित संकलनवाट संकटमा परेका स्थानीय समुदायको आय आर्जन वृद्धी गर्नु रहेको छ।’

हिमाली क्षेत्र जडिबुटीको भण्डार भएकाले यसको संरक्षण, निकासी, व्यापार गरि मनग्गे लाभ लिन सकिने जिल्ला समन्वय समितिका उपप्रमुख जनक थकालीले बताए। उनले भने, ‘मानवका लागि हिमाली वनस्पति : जैविक विविधता र विकासका लागि दिगो व्यापार परियोजनाले हिमाली क्षेत्रका जडिबुटीको व्यवस्थापन, नीतिगत समस्या र व्यापारका लागि बन्ने संजाल निर्माण गर्न सहयोग गर्नेमा विश्वस्त छु।’

जडीबुटीले नै हिमाली क्षेत्रलाई सम्पन्न गर्ने भएकाले दिगो व्यवस्थापन सबैको चासो बन्नुपर्ने पातरासी गाउँपालिकाका अध्यक्ष पूर्णसिंह बोहराले बताए। उनले भने, ‘पातरासीमा सामुदायिक वनहरुको उपस्थिति र सक्रियता दुबै राम्रो छ। पातरासी जडिबुटीहरुको भण्डार हो। यस्तो ठाउँमा मानवका लागि हिमाली वनस्पति : जैविक विविधता र विकासका लागि दिगो व्यापार परियोजनाले काम गरि सामुदायिक वन उपभोक्ता समितिलाई सक्रिय बनाउने कोसिस गर्नु साह्रै सकारात्मक पक्ष हो।’

परियोजनाले सामुदायिक वन उपभोक्ता समितिका वन व्यवस्थापन कार्य योजनाहरु, दीगो जडिबुटिहरुको व्यवस्थापन तथा फेयरवाईल्ड प्रमाणिकरणको मापदण्ड अनुरुप परिमार्जन गर्ने, वन व्यवस्थापन कार्य योजनाहरु दीगो जडिबुटीहरुको व्यवस्थापन तथा फेयरबाईल्ड प्रमाणिकरणको मापदण्ड अनुरुप परिमार्जन भई डिभिजन वन कार्यालयबाट स्वीकृत गराउने काममा सफलता हात पारेको छ।

परियोजना संयोजक चापागाईंका अनुसार जुम्लाका ८ सामुदायिक वन उपभोक्ता समितिका कार्ययोजनाहरुको फेयरवाईल्ड मापदण्ड अनुरुप विस्तृत अध्ययन विश्लेषण गरि कार्ययोजनाहरुमा रहेका कमिकमजोरिहरु तथा ग्याप पत्ता लगाउने तथा सामुदायिक वन उपभोक्ता समितिका कार्ययोजनाहरुमा रहेका कमिकमजोरीहरु तथा मुख्य ग्यापहरु जस्तै गैर-काष्ठ वन पैदावारहरुको बोत सर्वेक्षणका प्रावधानहरु, जडिबुटीको दिगो संकलन तथा व्यवस्थापनका अभ्यासहरू, तथा गैर-काष्ठ वन पैदावारहरू सड्रलन क्षेत्रका कठिनाईहरुको लागि पहल गर्ने जस्ता महत्त्वपूर्ण उपलब्धि हासिल गरेको छ।

परियोजना स्थलका जडिबुटी संकलक र उद्यमको स्थिति विश्लेषणका साथै परियोजना मुल्यांकन ढाँचा तयार गर्ने, जडिबुटी संकलक तथा प्रशोधनकर्ताहरुलाई फेयरबाईन्ड, जैविक मापदण्ड र प्रमाणिकरण विषयमा तालिम दिने, सामुदायिक वनमा जडिबुटी संकलकहरुको वर्ता प्रणालीको विकास एवं अद्यावधिक गर्ने, स्वच्छ व्यवसाय तथा लाभको समतामुलक बँडफाँडका लागि सामुदायिक बनमा संकलक तथा कामदारहरुको उपसमुह बनाउने लगायत परियोजनाका उपलब्धि हुन।