तस्बिर सौजन्य : सागर परियार

जुम्लामा बालबालिकाको सावललाई लिएर संवाद सम्पन्न भएको छ। जुम्लामा शुक्रबार किर्डाक नेपाल, प्लान र वर्ल्ड भिजनद्वारा आयोजित बालबालिका केन्द्रित संवाद कार्यक्रममा सम्पन्न भएको हो।

संवादमा सहभागी बालबालिकाले खुला सेसनमा जवाफदेहि वक्ताका रुपमा रहेका जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख, आठै पालिका प्रमुख, उपप्रमुख, महिला तथा बालबालिका शाखा प्रमुख र प्रहरी प्रशासनलाई सेवा प्रवाह, नीति निर्माण,बजेट निर्माण, कानुनी पहुँच लगायतका कुरामा बालबालिकालाई उपेक्षा गरिएको गुनासा गरेका हुन्।

गैरसरकारी संस्थाहरुको लगानीमा बालमैत्री, बालविवाह मुक्त वडा घोषणा हुने, विभिन्न संवाद हुने तर स्थानीय सरकारले कहिले आफ्नो लगानीमा यस्ता कार्यक्रम गर्ने? भाषण र संवादमा बोलिने बाल अधिकारको कुरा व्यवहारमा सुनिश्चित कहिले हुने भन्दै प्रश्न समेत राखेका थिए।

गाउँमा बालविवाह,बाल श्रम बाल हिंसाका विषयमा समेत बोल्दा राम्रो साथ नपाएको पनि उस्तै गुनासो छ।

कार्यक्रममा हिमा, तिला, तातोपानी, चन्दननाथ, पातारासी र गुठिचौरका महिला तथा बालबालिका शाखा प्रमुखहरुले आफ्नो पालिकामा बालबालिका क्षेत्रमा गरेका कामका विषयमा संक्षिप्त प्रस्तुती गरे।

१४ बुदेँ घोषणापत्र जारी
जुम्लामा आयोजित बाल अधिकार केन्द्रित संवाद १४ बुदेँ घोषणापत्र जारी गर्दै सकिएको छ। घोषणा पत्रमा बालविवाह अन्त्यको लागि जिल्ला स्थित सरोकारवालाहरुले रणनीति योजना निर्माण गरि अभियान चलाउने प्रतिबद्धता सहित हस्ताक्षर गरेका छन्।

घोषणापत्रमा हरेक स्थानीय तहमा बाल कल्याण अधिकारीको व्यवस्था गर्ने, बालविवाह निषेधित वडा घोषणा गर्ने, पालिका र जिल्ला घोषणाका लागि स्थानीयतहको नेतृत्वमा कार्यक्रम गर्ने, बाल संरक्षण नीति, रणनीति र कार्यविधिहरु बनाउने, जोखिम अवस्थामा रहेका बालबालिकाको हितका लागि बाल कोषको स्थापना गर्ने कुरा समेटिएको छ।

त्यस्तै विद्यालय छाडेका विद्यार्थीहरुका लागि आयआर्जनका कार्यक्रम ल्याउने, दिवा खाजालाई पोषणयुक्त, स्थानीय उत्पादनमय र अर्गानिक उपभोगका लागि चेकलिष्ट तयार गर्ने पनि घोषणा पत्रमा उल्लेख छ।

अपांगता भएका बालबालिका घरमै पढाउने व्यवस्था मिलाउने, बालबालिकाको सिकाइ उपलब्धिमुलक गर्ने, गृह विद्यालय जस्ता कार्यक्रम प्रभावकारी बनाउने, भौतिक पुर्वाधारहरु बालमैत्री, लैगिंकमैत्री र अपांगमैत्री बनाउने र सुचनामैत्री विद्यालयहरु बनाउने देखि बालबालिकाको विद्यालय छोड्ने दर शुन्य बनाउने समेत प्रतिबद्धता जनाएको किर्डाक नेपालका संयोजक दीपराज रावतले जानकारी दिए।

उनका अनुसार कक्षा दोहोर्‍याउने दर घटाउने, उतिर्णदर बढाउने, टिकाउ दर बढाउने, तह पार गर्ने दुरी बढाउने र बाल अधिकारको सुनिश्चिता गर्ने कदमको रुपमा संवाद कार्यक्रमलाई लिइएको छ।

त्यस्तै हरित विद्यालयको अवधारणालाई कार्यन्वयन गर्ने, इको क्लवलाई व्यवस्थापन गर्ने देखि पनि घोषणापत्रमा उल्लेख गरिएको किडार्क नेपाल जुम्लाले जनाएको छ।